Cẩn Tắc Vô Ưu: 5 Kỹ Năng Sinh Tồn Căn Bản Mà Dân Chạy Địa Hình Nhất Định Phải "Khắc Cốt Ghi Tâm"!
Ê mấy bồ trail ơi! Chạy bộ đường mòn đã thiệt đó, ai cãi vô tát liền! Vừa khỏe người, vừa tươi não, vừa được bung xõa giữa thiên nhiên... Nhưng mà nói thiệt nha, đừng có thấy màu hồng không mà lơ là cảnh giác à nghe! Đường mòn đâu phải lúc nào cũng trải hoa hồng cho mình chạy phè phỡn đâu. Nhiều khi lơ ngơ một chút là dính chưởng như chơi đó!
Bạn thử nghĩ coi, mình lủi thủi một mình giữa rừng núi hoang vu, lỡ mà gặp sự cố gì (trẹo chân, lạc đường, thời tiết trở mặt,...) thì toang thiệt đó chớ! Lúc đó mà ngồi khóc hu hu hay gọi mẹ ơi chắc cũng trễ tràng rồi. Vậy nên, đừng có xem thường mấy kỹ năng sinh tồn căn bản này nha. Phòng bệnh hơn chữa bệnh mà lị! Cẩn tắc vô ưu mới là chân lý của dân trail chính hiệu!
Hôm nay, blog Lầy Lội sẽ bật mí cho bạn 5 kỹ năng sinh tồn cực kỳ quan trọng, đảm bảo ai chạy trail cũng phải biết, để lỡ có gì còn biết đường mà lần, biết cách mà sống sót trở về bình yên vô sự nha:
Kỹ Năng #1: Đọc Vị Bản Đồ & La Bàn (Hoặc GPS Xịn Sò): Lạc Trôi Là Toang, Định Hướng Mới An Toàn!
Nghe cao siêu vậy thôi chứ thiệt ra là vầy nè: trước khi xách dép lên đường mòn, bạn phải nắm trong lòng bàn tay cái bản đồ cung đường đó. Không phải kiểu nhìn lướt qua cho có nha, mà là nghiên cứu kỹ lưỡng địa hình, đường đi lối lại, mấy chỗ nguy hiểm, mấy điểm check-point... Rồi phải biết cách xài la bàn (loại kim chỉ nam thiệt đó nha, không phải app điện thoại đâu à!) để xác định phương hướng nếu lỡ tẩu tẩu khỏi đường mòn.
Thời buổi 4.0 thì xài GPS cho nó hiện đại, ai mà cấm cản! Nhưng mà của bền tại người à nghe. Pin hết veo giữa rừng thì GPS cũng thành cục gạch thôi! Vậy nên, cẩn thận vẫn hơn. Học cách đọc bản đồ cổ điển với la bàn vẫn là kỹ năng bất hủ, không bao giờ lỗi thời, nhất là khi đi trail ở những nơi thâm sơn cùng cốc, sóng sánh yếu xìu.
Để tui kể cho bạn nghe cái vụ nhớ đời của tui nè. Hồi đó, tui ham hố đi tập trail ở rừng Cúc Phương, cũng ỷ y có đồng hồ GPS xịn sò rồi, cứ thế mà cắm đầu chạy theo track trên đồng hồ thôi. Ai dè đâu, chạy được nửa đường thì tèn ten... Cái đồng hồ nó dở chứng, tự dưng mất sạch dữ liệu tracklog luôn! Lúc đó tui mới tá hỏa tam tinh, xung quanh toàn cây với rừng, đường đi lối lại như ma trận, lạc trôi thiệt sự luôn! May mà tui cũng khôn lanh chút đỉnh, nhớ là mình có cái la bàn cùi bắp trên đồng hồ, rồi lôi hết kinh nghiệm nhìn trời nhìn đất ra xài. Cũng lần mò theo hướng la bàn, rồi đoán già đoán non đường đi nước bước, cuối cùng cũng lết được về đường mòn với một bụng đói meo và mồ hôi nhễ nhại. Từ vụ đó tui mới ngấm đòn, thấm thía cái vụ không nên chủ quan với GPS, với navigation là thấm cỡ nào! Đúng là công nghệ thì tiện lợi thiệt, nhưng mà kỹ năng cơ bản vẫn là vũ khí lợi hại nhất trong mọi tình huống!
Tip Sống Còn:
- Tải bản đồ offline về điện thoại/đồng hồ thông minh trước khi đi (AllTrails, Gaia GPS,... vô vàn app ngon bổ rẻ!). Nhưng đừng quên in bản đồ giấy cơ bản ra nữa nha. Phòng hờ vẫn hơn!
- Tập luyện tay nghề đọc bản đồ với la bàn ở mấy cung đường gần nhà trước đi. Để tới hồi vô rừng sâu nước độc khỏi bỡ ngỡ như gà mắc tóc.
- Để ý mấy mốc tự nhiên xung quanh (dòng suối, tảng đá lớn, cây cổ thụ...) để định vị mình đang ở đâu trên bản đồ. Quan sát kỹ năng này cực kỳ lợi hại đó nha!
Kỹ Năng #2: Tiên Đoán Thời Tiết & Ứng Phó Biến Động: Tránh Úm Ba La Gặp Ông Trời Nổi Giận!
Thời tiết trên núi trên rừng nó khó lường lắm à nghe. Sáng nắng chang chang, trưa mưa tầm tã, chiều sương mù dày đặc là chuyện thường như cơm bữa. Mà thời tiết xấu quắc thì khổ sở khỏi nói luôn. Đường trơn như đổ mỡ, tầm nhìn hạn hẹp, lạnh tái tê... Nên là, khôn ngoan nhất là theo dõi dự báo thời tiết sát sao trước khi lên đường. Mấy app thời tiết giờ xịn lắm, báo trước cả tuần lễ, tội gì không xài!
Nhưng mà dự báo thì cũng chỉ là dự báo thôi à. Ông Trời ổng thay đổi thất thường ai mà cản được. Mà nhiều khi, Ông Trời ổng giận thiệt là kinh hoàng đó nha. Để tui kể cho bạn nghe cái chuyện đau lòng hồi giải Đà Lạt Ultra Trail nè. Năm đó, giải đen đủi bị dời lịch sang mùa mưa vì dịch Covid. Ai cũng biết Đà Lạt mùa mưa thì khỏi phải bàn, mưa thối trời thối đất, suối sông thì nước lũ cuồn cuộn luôn. Ban tổ chức cũng cố gắng hết sức để đảm bảo an toàn, nhưng mà... Trong một đoạn đường phải di chuyển qua lòng suối, có một vận động viên không may bị nước cuốn trôi và ra đi mãi mãi. Nghe mà rụng rời tay chân luôn đó bạn! Giải chạy sau đó phải hủy ngang vì sự cố quá thương tâm này. Cái vụ đó nó ám ảnh dân trail mình tới giờ luôn. Nó nhắc nhở mình một điều sống còn: đừng bao giờ chủ quan trước sức mạnh của thời tiết, nhất là sức mạnh của dòng nước hung dữ mùa mưa. Kỹ năng băng qua suối an toàn là cực kỳ quan trọng, nhưng quan trọng hơn nữa là phải biết mình biết ta, lượng sức mình trước thiên nhiên. Đừng có ham hố quá mà rước họa vào thân!
Tip Sống Còn:
- Check kỹ dự báo thời tiết từ nhiều nguồn khác nhau (mấy app, website uy tín...) để có cái nhìn đa chiều nhất.
- Quan sát bầu trời, mây gió khi đang chạy. Dân trail lão luyện người ta nhìn mây đoán mưa như thần đó! (Cái này thì phải luyện từ từ à nha).
- Nếu thấy thời tiết có biến, đừng cố đấm ăn xôi. Quay đầu là bờ vẫn hơn là ráng quá rồi rước họa vào thân. An toàn là trên hết!
Đường mòn gồ ghề hiểm trở đâu ai nói trước được chữ ngờ. Vấp cục đá, trượt chân, va vào cành cây... Trẹo chân sứt tay là chuyện xảy ra như cơm bữa với dân trail. Nhẹ thì xây xước chút đỉnh, nặng thì lật cổ chân, chảy máu... Lúc đó mà không biết tự xử thì khổ lắm à nghe!
Vậy nên, bỏ túi ngay mấy kỹ năng sơ cứu căn bản (băng bó vết thương, cầm máu, cố định khớp...) là vô cùng cần thiết. Mấy khóa học sơ cứu cấp tốc giờ đầy rẫy, tranh thủ tham gia một khóa đi bạn ơi. Vừa thêm kiến thức, vừa tự tin hơn khi lăn lộn trên đường mòn.
Tip Sống Còn:
- Sắm một bộ sơ cứu cá nhân nhỏ gọn mà có võ (băng gạc, bông băng, thuốc sát trùng, thuốc giảm đau, băng keo cá nhân,...) rồi nhét vô balo. Nhớ kiểm tra thường xuyên hạn sử dụng nha.
- Học cách băng bó cổ chân, đầu gối đúng cách. Mấy cái này dễ bị dính nhất khi chạy trail đó.
- Nếu bị thương nặng quá, đừng ráng tự xử. Tìm cách liên lạc cứu hộ hoặc thoát ra khỏi rừng càng nhanh càng tốt. Đừng ham hố quá sức!
Kỹ Năng #4: Tìm Nguồn Nước & Thức Ăn Trong Tự Nhiên: Đói Khát Quá Là Xỉu Dọc Đường Như Chơi!
Chạy trail đổ mồ hôi sôi nước mắt là chuyện dĩ nhiên. Mà mất nước nhiều quá thì đuối sức nhanh lắm à nghe. Rồi đói bụng nữa chứ, năng lượng đâu mà chạy tiếp. Mang theo nước với đồ ăn thì chuẩn rồi, nhưng lỡ mà hết sạch giữa đường thì sao? Lúc đó mới thấy kỹ năng tìm nguồn nước với thức ăn trong tự nhiên nó quan trọng cỡ nào!
Dĩ nhiên là không khuyến khích bạn ăn lông ở lỗ giữa rừng đâu à nghe. Nhưng mà biết cách nhận biết nguồn nước sạch (suối chảy, nước mưa,...) để cấp cứu tạm thời, hoặc tìm mấy loại quả dại ăn được (phải chắc chắn là ăn được nha, ăn bậy là tào tháo rượt liền!) thì cũng hay ho lắm chứ bộ. Biết đâu bất ngờ có ngày dùng tới đó!
Tip Sống Còn:
- Ưu tiên mang đủ nước và đồ ăn chắc bụng theo người. Tính toán kỹ lưỡng lượng nước cần thiết cho cung đường chạy của mình. Thừa còn hơn thiếu mà!
- Học cách lọc nước tự nhiên bằng vải, than củi,... (mấy cái này search Google là ra cả đống hướng dẫn). Nhưng mà nước lọc xong vẫn phải đun sôi hoặc khử trùng trước khi uống nha. Cẩn thận vẫn hơn!
- Tìm hiểu về mấy loại cây, quả dại ăn được ở khu vực bạn chạy trail. Nhưng mà chỉ ăn khi thật sự cần thiết thôi à nghe. Đồ ăn mình mang theo vẫn là nhất rồi!
Kỹ Năng #5: Ra Tín Hiệu Cứu Hộ: Hô Hoán Đúng Cách Để Về Đội Của Mình An Toàn!
Lỡ mà xui xẻo gặp sự cố nặng đô (lạc đường tùm lum, bị thương nghiêm trọng,...) thì tự lực cánh sinh có khi không ăn thua. Lúc đó, kêu cứu là thượng sách! Nhưng mà kêu sao cho người ta nghe thấy, biết mình ở đâu mới là vấn đề.
Vậy nên, học cách ra tín hiệu cứu hộ là kỹ năng cuối cùng mà quan trọng nhất trong danh sách này. Mấy cách kinh điển như huýt sáo liên tục, đốt lửa tạo khói, dùng gương phản chiếu ánh sáng mặt trời, vẫy tay áo màu sáng,... Tập trước mấy cái này đi bạn ơi. Để tới hồi cần kíp còn biết đường mà xài.
Tip Sống Còn:
- Thủ sẵn còi cứu hộ (whistle) trong balo. Cái này nhỏ mà có võ lắm à nha. Tiếng còi nó vang xa hơn mình hét nhiều!
- Mang theo bật lửa hoặc diêm chống nước để phòng hờ đốt lửa tạo khói. Nhưng mà nhớ đốt lửa an toàn và đúng chỗ nha. Cháy rừng là đi tù như chơi đó!
- Điện thoại còn pin thì gọi cứu hộ (112 ở Việt Nam) hoặc sử dụng các app như LiveTrail, what3words nhắn tin vị trí GPS cho người thân, bạn bè. Nhưng mà sóng sánh yếu thì... hên xui à nha.
Lời Khuyên Chân Thành: Luyện Tập Thường Xuyên & Ý Thức Phòng Bị Cao Độ!
Mấy kỹ năng sinh tồn này nghe thì dài dòng vậy thôi, chứ thiệt ra dễ học dễ làm à. Quan trọng là bạn phải chịu khó luyện tập thường xuyên cho nó nhuần nhuyễn, rồi luôn ý thức được tầm quan trọng của việc phòng bị. Đừng có chủ quan, đừng có coi thường thiên nhiên à nghe. Thiên nhiên vừa hiền hòa vừa dữ dội đó!
Chuẩn bị kỹ càng không bao giờ là thừa. An toàn của mình là vốn quý nhất mà! Luyện tốt mấy kỹ năng này, cộng thêm chút kinh nghiệm thực chiến nữa, đảm bảo bạn sẽ trở thành một dân trail vừa lầy lội, vừa bản lĩnh, vừa an toàn trên mọi cung đường! Chúc bạn luôn có những chuyến trail vui vẻ và bình an nha!
Comments
Post a Comment